Φρέσκα ή αποξηραμένα φρούτα ?

Τα αποξηραμένα φρούτα χρησιμοποιούνται συχνά σαν υποκατάστατα των φρέσκων φρούτων στην καθημερινή διατροφή από αρκετούς καταναλωτές για διάφορους λόγους. Οι κυριότεροι από αυτούς είναι η συντήρησή τους για πολύ μεγαλύτερα χρονικά διαστήματα, η εύκολη πρόσβαση που έχουν σε αυτά σε πολυκαταστήματα και mini market, οι αυξημένες τιμές των φρέσκων φρούτων αλλά κυρίως η πιο γλυκιά γεύση τους σε σύγκριση με τα φρέσκα φρούτα.

Το ερώτημα που τίθεται είναι, κατά πόσο τα αποξηραμένα φρούτα μπορόυν από άποψη θρεπτικής αξίας να αντικαταστήσουν επάξια τα φρέσκα φρούτα στη διατροφή μας. Σε γενικές γραμμές, επειδή η διαδικασία της ξήρανσης προκαλεί σημαντική απώλεια θρεπτικών συστατικών, ενώ αυξάνεται ταυτόχρονα η συγκέντρωση σακχάρων και θερμίδων στα φρούτα, τα φρέσκα φρούτα είναι πολύ πιο θρεπτικά και πλεονεκτούν σε σύγκριση με τα αντίστοιχα αποξηραμένα.

Αναλυτικότερα, τα θετικά και αρνητικά των αποξηραμένων φρούτων είναι τα ακόλουθα:

Κατά τη διαδισκασία της ξήρανσης προστίθεται στα φρούτα διοξείδιο του θείου, το οποίο βοηθά στη διατήρηση κάποιων θρεπτικών συστατικών, αλλά παράλληλα προκαλεί την αποδόμηση κάποιων άλλων. Συγκεκριμένα, βοηθά στη διατήρηση της βιταμίνης A και C, αλλά προκαλεί καταστροφή της θειαμίνης (βιταμίνη Β1), η οποία παίζει πολύ σημαντικό ρόλο στην παραγωγή ενέργειας στον ανθρώπινο οργανισμό διαμέσου των υδατανθράκων.

Πριν τη διαδικασία της ξήρανσης, τα περισσότερα φρούτα βράζονται, έτσι ώστε να επιταχυνθεί η επικείμενη ξήρανσή τους και να καταστραφούν πιθανόν βλαπτικοί μικροοργανισμοί. Η διαδικασία αυτή του βρασμού μειώνει σημαντικά τη θρεπτική αξία των φρούτων, κυρίως λόγω της καταστροφής μεγάλου μέρους της βιταμίνης C που περιέχουν. Η βιτμαμίνη C αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους αντιοξειδωτικούς παράγοντες για τον ανθρώπινο οργανισμό.

Η διαδικασία της ξήρανσης εμπεριέχει συνήθως την έκθεση των φρούτων στο φως και το οξυγόνο, δύο παράγοντες οι οποίοι μπορούν να μειώσουν μέχρι και κατά το ήμιση την περιεκτικότητα των φρούτων σε πολλές βιταμίνες και θρεπτικά συστατικά.

Επιπλέον, η ξήρανση ενός φρούτου αλλάζει τη δομική μορφή των πρωτεΐνών που περιέχονται σε αυτά, καθιστώντας την απορρόφηση και χρήση τους από τον οργανισμό δυσκολότερη.

Από την άλλη, τα αποξηραμένα φρούτα έχουν πολύ υψηλή συγκέντρωση φυτικών ινών, απαραίτητων για την καλύτερη λειτουργία του γαστρεντερικού συστήματος. Επιπρόσθετα, πολλά αποξηραμένα φρούτα έχουν υψηλές συγκεντρώσεις σε σίδηρο, σελήνιο και κάλιο, θρεπτικά συστατικά που έχουν να κάνουν κυρίως με καλύτερη αιματολογική και μυική υγεία και λειτουργία.

Ιδιαίτερα οι σταφίδες συστήνονται συχνά σε άτομα που πάσχουν από αναιμία. Τέλος, δεν πρέπει να παραβλέπουμε το γεγονός ότι τα αποξηραμένα φρούτα είναι μακράν θρεπτικότερα και προτιμότερα σε σχέση με άλλα γλυκίσματα και προϊόντα με αυξημένη περιεκτικότητα σε λιπαρά και ζάχαρη!

Συνολικά μπορούμε να πούμε ότι τα αποξηραμένα φρούτα δεν θα πρέπει να αντικαθιστούν τα φρέσκα φρούτα εποχής στη διατροφή μας, λόγω του γεγονότος ότι η διαδικασία της ξήρανσης μειώνει σημαντικά τη θρεπτική τους αξία, αναφορικά κυρίως με την περιεκτικότητά τους σε βιταμίνες και πρωτεΐνη.

Επιπλέον, καθώς η ξήρανση αυξάνει τη θερμιδική πυκνότητα των φρούτων, υπερκατανάλωση αποξηραμένων φρούτων οδηγεί σε αυξημένη θερμιδική πρόσληψη. Τα αποξηραμένα φρούτα είναι φρόνιμο να υπάρχουν στη διατροφή μας συμπληρωματικά των φρέσκων φρούτων και σαν υποκατάστατα γλυκισμάτων που είναι πλούσια σε λιπαρά και ζάχαρη.

Αυξημένη πρόσληψη αποξηραμένων φρούτων (όχι εις βάρος των φρέσκων) συστήνεται σε άτομα που πάσχουν από δυσκοιλιότητα και αναιμία, αλλά και από υπέρταση καθώς η αυξημένη πρόσληψη καλίου μπορεί να βοηθήσει στη μείωση των επιπέδων αρτηριακής πίεσης.

Χρησιμοποιείστε λοιπόν τα φρέσκα φρούτα σαν υγιεινά ενδιάμεσα σνακς σε καθημερινή βάση, ενώ προσθέστε τα αποξηραμένα φρούτα με μέτρο, στο γιαούρτι σας, στο γάλα με δημητριακά, στις σαλάτες για να ικανοποιήσετε την αίσθηση για πρόσληψη γλυκού, αποφεύγοντας τα παχυντικά και λιπαρά γλυκίσματα. 

Δημητρούλης Εμμανουήλ – Κλινικός διαιτολόγος διατροφολόγος

http://www.iatronet.gr