Περι Βιολογικών Προϊόντων - Βασικές έννοιες

1.1 Τί εννοούμε με τον όρο Βιολογικό προϊόν :

Τα βιολογικά προϊόντα παράγονται σύμφωνα με μία συγκεκριμένη επίσημα αναγνωρισμένη μέθοδο καλλιέργειας. Αυτό σημαίνει ότι ωριμάζουν χωρίς την χρήση συμβατικών μικροβιοκτόνων, τεχνητών λιπασμάτων (ζιζανιοκτόνα, παρασιτοκτόνα), ανθρώπινων αποβλήτων ή ακαθαρσιών υπονόμων. Τα βιολογικά προϊόντα έχουν παραχθεί χωρίς την χρήση ιοντίζουσας ακτινοβολίας και πρόσθετων τροφίμων.

Για τα ζώα “ βιολογικό ” σημαίνει ότι έχουν μεγαλώσει δίχως την σύνηθη χρήση αντιβιοτικών και ορμονών ανάπτυξης. Στις περισσότερες χώρες η οργανική παραγωγή δεν πρέπει να είναι γενετικά τροποποιημένη (Wikipedia 2008).

1.2 Τι οφέλη μπορεί να αποκομήσει κανείς καταναλώνοντας βιολογικά προϊόντα :

Τα πλέον σημαντικά από τα οφέλη της κατανάλωσης βιολογικών προϊόντων όπως πολλές έρευνες επισημαίνουν είναι :

1. Δεν ‘ποτίζουν’ τον οργανισμό μας με επιβλαβείς, επικίνδυνες ή ύποπτες ουσίες.

2. Παρέχουν μεγαλύτερη ποσότητα βιταμίνων, ιχνοστοιχείων καθώς κι άλλων απαραίτητων θρεπτικών συστατικών σε μικρότερες ποσότητες τροφής.

3. Βοηθούν τον οργανισμό στην καλύτερη πέψη και λειτουργία εν γένει.

4. Βοηθούν στην δίαιτα, εφόσον λαμβάνουμε μικρότερη ποσότητα τροφής για τα απαραίτητα δομικά συστατικά.

5. Δεν ευνοούν και δεν προωθούν την ανάπτυξη καρκινικών κυττάρων ακόμη και όταν υπάρχει προδιάθεση, αφού είναι απαλλαγμένα από καρκινογενείς ουσίες.

6. Επιβαρύνεται ελάχιστα το περιβάλλον-καλύτερος έλεχγος αποβλήτων.

1.3 Πώς αναγνωρίζουμε ένα Βιολογικό προϊόν :

Η σύμανση των βιολογικών προϊόντων ρυθμίζεται από τον Κανονισμό (ΕΟΚ) 2092/91 της E.E, σύμφωνα με τον οποίο τα οργανικά προϊόντα και μόνο αυτά επιτρέπονται να φέρουν την ένδειξη “Βιολογικό” και μάλιστα ως μέρος της ειδικής ορολογίας: η συσκευασία πρέπει να γράφει “Προϊόν Βιολογικής Γεωργίας” ή “Προϊόν Βιολογικής Γεωργίας σε Μεταβατικό Στάδιο” άν η παραγωγή έχει γίνει τα δύο πρώτα χρόνια βιολογικής καλλιέργειας του κτήματος. 

Οποιαδήποτε άλλη σχετική ένδειξη δεν είναι έγκυρη. Πρέπει επίσης να υπάρχει στη συσκευασία ο κωδικός του οργανισμού πιστοποίησης, καθώς και το σήμα του (π.χ ΔΗΩ, ΒιοΕλλας ,Φυσιολογική κ.λ,π). Επίσης πρέπει να αναγράφεται το όνομα του παραγωγού και η επωνυμία του προϊόντος. Όταν στα τυποποιημένα προϊόντα περιέχονται περισσότερα από ένα συστατικά, πρέπει τα μή-βιολογικά συστατικά να αναγράφονται στη συσκευασία με τρόπο που να διακρίνονται από τα υπόλοιπα και να μήν υπερβαίνουν ένα συγκεκριμένο ποσοστό στη σύνθεσή τους (<5%).

Όσον αφορά στα εισαγόμενα προϊόντα, αυτά πρέπει να φέρουν το σήμα και το κωδικό του οργανισμού πιστοποίησης στη χώρα προέλευσης (π.χ SKAL, ECOCERT, AIAB κ.λ.π). Οι Ευρωπαικοί Οργανισμοί Πιστοποίησης καταγράφονται κάθε χρόνο από την Ευρωπαϊκή Ένωση και αποστέλλονται στα Υπουργεία Γεωργίας όλων των χωρών. 

1.4 Είναι πράγματι τα βιολογικά προϊόντα ακριβά ;

Τα βιολογικά προϊόντα πωλούνται κατά μέσο όρο 15%-40% ακριβότερα από τα συμβατικά (Συμβατικό καλείται οποιοδήποτε μη βιολογικό τρόφιμο,ήτοι τα τρόφιμα που ακολουθούν τους κανόνες της συμβατικής γεωργίας, κτηνοτροφίας και μεταποίησης).

Η διαφορά στη τιμή οφείλεται στο ότι το κόστος παραγωγής των βιοκαλλιεργητών είναι υψηλότερο από αυτό των συμβατικών παραγωγών, καθώς η κλίμακα παραγωγής είναι μικρότερη εξαιτίας της μη εντατικής καλλιέργειας με αγροχημικά. Εξάλλου μία βιολογική πορτοκαλιά για παράδειγμα μπορεί να αποδώσει περί τα 300 κιλά καρπό, την στιγμή που μία συμβατική πορτοκαλιά στο ίδιο ευρύτερο περιβάλλον δύναται να δώσει πάνω άπο 1200 κιλά καρπό.

Συνήθως απαιτείται περισσότερος χρόνος παραγωγής για τη βιολογική καλλιέργεια. Αυτό αυξάνει τα συνολικά κόστη (αποσβέσεις, εργασία κλπ.). Θα πρέπει επίσης να γνωρίζουμε πως μία γεωργική μονάδα που καλλιεργείται με βιολογικές μεθόδους, απαιτεί κατά μέσο όρο 10%-20% περισσότερη εργασία από ότι μία αντίστoιχη, που καλλιεργείται με σύγχρονη συμβατική μέθοδο, μ’αποτέλεσμα να επιβαρύνεται η τιμή του τελικού βιολογικού προϊόντος.

Ένας επιπλεόν παράγων που καθιστά τα βιολογικά προϊόντα ακριβότερα είναι ότι σε πολλές περιπτώσεις οι ίδιοι οι παραγωγοί τους αδυνατούν να τα διαθέσουν απ’ευθείας στο καταναλωτικό κοινό με αποτέλεσμα μεσολαβητές-έμποροι να αυξάνουν τη τιμή επιζητώντας μεγαλύτερο κέρδος.

Σωτήρης Αντωνίου 2010-Πτυχιακή εργασία ''Βιολογικά τρόφια και κριτήρια επιλογής''