Το σύνδρομο νυχτερινής υπερφαγίας αφορά ένα ποσοστό 1,5% στο γενικό πληθυσμό, ποσοστό διόλου ευκαταφρόνητο. Το σύνδρομο νυχτερινής υπερφαγίας αποτελεί διαταραχή που εμφανίζεται δυσανάλογα ανάμεσα σε παχύσαρκα άτομα, κυρίως σε περιόδους έντονου στρες, και αποτελεί οργανική προσπάθεια άμβλυνσης αυτού του στρεσογόνου φορτίου.
Το 1999 στη "Journal of the American Medical Association" δημοσιεύτηκε μια μεγάλη έρευνα που εκπονήθηκε από τους καθηγητές Al. Stunkard και Birketvedtπου αφορά το σύνδρομο νυχτερινής υπερφαγίας (night eating syndrome). Σε αυτή τη μελέτη τα παχύσαρκα άτομα χωρίστηκαν σε 2 ομάδες. Στην ομάδα Α ήταν τα άτομα που συνήθιζαν να τρώνε κυρίως από τις 6μμ και στην ομάδα Β ήταν τα άτομα που κατανάλωναν τροφές μέχρι τις 6μμ.
Πιο συγκεκριμένα η ομάδα Α κατανάλωνε μέχρι τις 6μμ το 37% της συνολικής πρόσληψης, ενώ η ομάδα Β κατανάλωνε στο αντίστοιχο χρονικό διάστημα το 74%. Από τις 8μμ μέχρι τις 6 το πρωί η ομάδα Α κατανάλωνε το 56% της συνολικής ημερήσιας πρόσληψης σε αντίθεση με την ομάδα Β που έφτανε το 15%. Επιπρόσθετα τα άτομα της ομάδας Α ξυπνούσαν 3,6 φορές ανά νύχτα και τα μισά από αυτά αναζητούσαν επίμονα σνακ (στην ομάδα Β ο μέσος όρος ήταν 0,3 φορές).
Τα σνακ αυτά ήταν πλούσια σε υδατάνθρακες, με μία αναλόγία υδατάνθρακες- πρωτεϊνες 7:1. Αναλογία που πιθανώς οδηγεί σε αύξηση της σεροτονίνης στον εγκέφαλο, ουσία με σημαντικές ιδιότητες κατά της αϋπνίας. Με λίγα λόγια τα άτομα της ομάδας Α ζητούσαν τρόφιμα τέτοια που να τους βοηθήσουν να αντιμετωπίσουν την αϋπνία. Η μελατονίνη, ορμόνη που σχετίζεται με τους βιορυθμούς, στην ομάδα Α ήταν χαμηλότερη από την ομάδα Β. Αλλά και η κορτιζόλη 24ώρου, ορμόνη που υπερεκκρίνεται σε καταστάσεις στρες, ήταν σαφώς υψηλότερη στην Α από ό,τι στη Β ομάδα παχύσαρκων ατόμων.
Τα σνακ αυτά ήταν πλούσια σε υδατάνθρακες, με μία αναλόγία υδατάνθρακες- πρωτεϊνες 7:1. Αναλογία που πιθανώς οδηγεί σε αύξηση της σεροτονίνης στον εγκέφαλο, ουσία με σημαντικές ιδιότητες κατά της αϋπνίας. Με λίγα λόγια τα άτομα της ομάδας Α ζητούσαν τρόφιμα τέτοια που να τους βοηθήσουν να αντιμετωπίσουν την αϋπνία. Η μελατονίνη, ορμόνη που σχετίζεται με τους βιορυθμούς, στην ομάδα Α ήταν χαμηλότερη από την ομάδα Β. Αλλά και η κορτιζόλη 24ώρου, ορμόνη που υπερεκκρίνεται σε καταστάσεις στρες, ήταν σαφώς υψηλότερη στην Α από ό,τι στη Β ομάδα παχύσαρκων ατόμων.
Σύμφωνα με τις εξηγήσεις των καθηγητών το σύνδρομο είναι σημαντικό μονοπάτι εκδήλωσης της παχυσαρκίας και αποτελεί ένα μοναδικό συνδυασμό διαταραχής σε τρία επίπεδα, αυτό της πρόσληψης τροφής, του ύπνου και της διάθεσης. Τα τρία αυτά επίπεδα διαταραχής συνδέονται μέσω νευροενδοκρινολογικών μηχανισμών, που αφορούν τα επίπεδα κορτιζόλης, μελατονίνης.
Πρωτόκολλο θεραπείας του συνδρόμου νυχτερινής υπερφαγίας δεν έχει αναφερθεί.
Η ψυχοδυναμική ψυχοθεραπεία ίσως να μπορεί να βελτιώσει σε ορισμένα άτομα την κατάσταση. Ακόμα η φαρμακευτική χορήγηση μελατονίνης θεωρητικά μπορεί να συνεισφέρει στη βελτίωση της κλινικής εικόνας, μέσα από την αποκατάσταση των μειωμένων επιπέδων της τη νύχτα.
Η ψυχοδυναμική ψυχοθεραπεία ίσως να μπορεί να βελτιώσει σε ορισμένα άτομα την κατάσταση. Ακόμα η φαρμακευτική χορήγηση μελατονίνης θεωρητικά μπορεί να συνεισφέρει στη βελτίωση της κλινικής εικόνας, μέσα από την αποκατάσταση των μειωμένων επιπέδων της τη νύχτα.
Αυτή η μελέτη, πάντως, άνοιξε τις πύλες για έρευνα μίας παραμέτρου εκδήλωσης παχυσαρκίας που μέχρι πρότινος μάς ήταν άγνωστη. Η κατεύθυνση των ερευνών πρέπει να αφορά την ανεύρεση πιο εξειδικευμένων κριτηρίων πιστοποίησης του συνδρόμου, αλλά και τη θεραπεία του.
ΓΡΑΦΕΙ Ο ΔΗΜΗΤΡΗΣ Π. ΜΠΕΡΤΖΕΛΕΤΟΣ Κλινικός Διαιτολόγος-Διατροφολόγος, Πτυχ. Χαροκοπείου Πανεπιστημίου - MSc Δημόσια Υγεία
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου